CZY WARTO WYBRAĆ SIĘ NA LITWĘ?

Z Litwą wiąże nas, Polaków, bardzo dużo – wspólna historia, unia polsko-litewska w czasach świetności obu krajów w XIV wieku, wspólnota kulturowa i bliskość geograficzna. Litwini są przyjaźni, gościnni, ale też waleczni, a w społeczeństwie podsycana jest też niechęć do Polaków, więc tematów politycznych może lepiej nie poruszać.
Geografia, położenie i gospodarka
Przejechanie Litwy wszerz to około 370 km. Ma ponad 65 tysięcy km² powierzchni (dla porównania: Polska ma 312 tysięcy km² ), ma mały dostęp do morza, a ważnym portem jest Kłajpeda, najstarsze litewskie miasto założone w XIII wieku. Sama Litwa powstała w XI wieku (w 2009 roku hucznie obchodzono tysiąclecie Litwy).
Litewska miejscowość nadmorska – kurort wypoczynkowy z plażami nad Bałtykiem to niedaleko od Kłajpedy położona Palanga.
Jest to kraj nizinny, z krajobrazem polodowcowym, najwyższym punktem Litwy jest górka mająca niespełna 300 m. Grunty orne stanowią 45% powierzchni kraju, są tu głównie małe gospodarstwa specjalizujące się w produkcji mleka i mięsa.
Największym miastem Litwy jest Wilno (ok 500 tys mieszkańców). Inne duże miasta to Kowno, Szawle czy Poniewież. Aleja Giedymina w Wilnie to jedna z najdroższych ulic w Europie.
Jak zwiedzać Litwę?
Można i pociągiem, i autem. Drogi są dobre, a odległości między miastami niezbyt dalekie. Przykładowa zorganizowana wycieczka autokarowa Wilno – Kowno – Troki kosztuje około 600 zł, ale Litwa jest blisko i warto zwiedzić ją własnym autem – wtedy dotrzemy do jej różnych ciekawych zakamarków, na przykład na piękną Mierzeję Kurońską czy nad Niemen.
Piękne miejsca Litwy
1. Wilno. Obowiązkowy punkt programu ze względu na słynną Ostrą Bramę, miejsce pielgrzymek. Miasto położone na 7 wzgórzach. Zaciekawi turystów rozmaitymi stylami architektury. Mieszkali tu i tworzyli: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, a potem Czesław Miłosz. Zobaczmy tu gotycką basztę zamku górnego (na górę można wjechać kolejką), a także liczne, piękne kościoły. Do zwiedzenia jest też ciekawy Pałac Wielkich Książąt Litewskich i piękna bazylika archikatedralna (Zygmunt II Waza ufundował tu przepiękną Kaplicę Kazimierzowską). Możecie też zwiedzić Uniwersytet z pięknymi dziedzińcami – wejdźcie też do środka zobaczyć salę Smuglewicza i salę Lelewela. Pałac Prezydencki niegdyś był siedzibą Stanisława Augusta Poniatowskiego, Napoleona Bonaparte, cara Aleksandra czy Józefa Piłsudskiego. Zobaczmy też uliczki Małego i Wielkiego Getta Żydowskiego. Przy Alei Giedymina mieści się Muzeum Ofiar Ludobójstwa. Zobaczyć warto też Muzeum Bursztynu, wejść na Górę Trzykrzyską i odwiedzić Cmentarz na Rossie.
2. Zamek w Trokach – pół godziny drogi autem od Wilna, to miejsce należy koniecznie zobaczyć, tu leżały Stare Troki, czyli dawna stolica. To jedyny zamek w Europie Wschodniej położony na wyspie. Zachował się cały, stoi w pełnej krasie i zaprasza odwiedzających. Na brzegu mieści się stara, ciekawa kinesa karaimska – dom modlitwy małej grupy etnicznej – karaimów.
3. Mierzeja Kurońska – to miejsce należy zobaczyć koniecznie i zaplanować tu minimum jeden cały dzień, najlepiej wypożyczając rowery. Jest to park narodowy z pięknymi wydmami nad samym morzem, niewielki wycinek wybrzeża, jaki Litwa posiada, ale jaki piękny! Na wjeździe mieści się też delfinarium.
4. Kłajpeda – najstarsze miasto Litwy, ważny port i atrakcja turystyczna – warto zobaczyć.
5. Nad Niemnem – po prostu – zobacz meandrującą powoli szeroką rzekę wijącą się wśród uroczych pól i lasów. Krajobrazy są naprawdę piękne.
6. Kowno – tylko godzinkę drogi od Wilna – miasto nad Niemnem w środkowej Litwie. Do zwiedzenia są tu ruiny pięknego zamku, bardzo sympatyczne Stare Miasto, gotycka archikatedra Piotra i Pawła, klasztor w Pożajściu, ratusz i kościół Św. Trójcy. Można zobaczyć fort (“Muzeum IX Fortu”) i pomnik pamięci pomordowanych w Kownie Żydów. Jest tu też Dolina Mickiewicza – ulubione miejsce spacerowe poety z kamieniem, na którym siadywał. W Kownie jest też ZOO.
7. Szawle. To miejsce naprawdę warto zobaczyć. Jest to góra krzyży. Ustawiano je tu już od XV wieku i obecnie szacuje się, że krzyży jest tam około 200 tysięcy. Widok niesamowity, miejsce prawdziwej zadumy, a dla wiernych – wspaniałe miejsce pielgrzymki. Co ciekawe, są tu też krzyże prawosławne i symbole innych religii.
8. Druskienniki – kurort nad Niemnem, w południowej części Litwy. Jeśli macie ochotę na relax, sanatorium, wypoczynek w SPA lub aquapark. Jest to jedno z najlepszych uzdrowisk balneologicznych i klimatycznych w Europie.
Bogactwa naturalne, jeziora i parki
Litwa ma niewiele bogactw naturalnych i niezbyt dobre gleby. Zalesienie kraju wynosi ok 26 % powierzchni. Torfowiska zajmują aż 5 % kraju. Wolno płynące rzeki, o szerokich dolinach, przecinają kraj w wielu miejscach. Piękne krajobrazy nad Niemnem zostały opisane w wielu dziełach literackich i malarskich. Na Litwie jest bardzo dużo rozmaitych jezior, największe z nich to Dryświaty. Jest tu 30 rezerwatów przyrody i 5 parków narodowych.
Kuchnia
Jeśli chodzi o kuchnię, na Litwie popularne są ziemniaki i wszelkie z nich potrawy. Słynnym i popularnym litewskim daniem są “cepelinai” – owalne kluski z mięsem, serem i grzybami – bardzo pyszne! Jest tu też dużo rodzajów chleba – z ziemniakiami czy z bakaliami. Litwa spośród krajów UE ma najwyższy wskaźnik spożycia alkoholu. To tutaj wymyślono wytwarzanie alkoholu ze zbóż. Alkoholu nie sprzedaje się osobom poniżej 20 roku życia, a energetyków osobom do 18 roku życia.
Sport
Sportem ważnym dla Litwinów jest koszykówka. Jest bardzo popularna i cały kraj dopinguje litewskim koszykarzom, ludzie oglądają mecze koszykówki w pubach i na ulicach. Litwa zasłynęła też w lotach balonami – osiąga na tym polu wielkie sukcesy i jest światowym liderem.
Administracja, narodowości i religie
Litwa jest członkiem NATO, Unii Europejskiej i ONZ. Walutą jest euro.
Terytorium Litwy jest podzielone na 10 okręgów. Stolicą jest Wilno. Na Litwie żyje prawie 3 miliony ludzi, a kraj boryka się ze zbyt małym przyrostem naturalnym i emigracją. Narodowościowo Litwa jest dość jednorodna, Litwini stanowią ok 85%ludności. Polacy stanowią prawie 7 % ludności Litwy i jest to około 200 tysięcy osób. Mieszkają głównie w Wilnie. Około 60 % polskich dzieci na Litwie ma możliwość nauki w języku polskim. Językiem urzędowym jest litewski. Jeśli chodzi o wyznanie, katolicy stanowią 83%, a wyznawcy prawosławia 5%. Około 10% ludzi deklaruje brak religii.
Działają tu 3 uniwersytety (Wilno, Kowno i Kłajpeda). Uniwersytet w Wilnie jest najstarszym uniwersytetem Europy Wschodniej.
Litwa jest jedynym krajem katolickim spośród wszystkich byłych republik ZSRR, kiedyś przyjęła chrzest jako ostatni kraj w Europie, a jako pierwsza oderwała się od ZSRR (11 marca 1990 roku – ten dzień został narodowym świętem niepodległości obchodzonym co roku).
Ile czasu przeznaczyć na zwiedzanie Litwy?
Litwa jest świetna i na weekend, i na tygodniowy wypad, i na dłuższe wakacje. Optymalny czas, aby jeżdżąc samochodem zobaczyć ważniejsze miasta i miejsca wymienione w tym artykule to około 6-9 dni. Naprawdę warto zaplanować taką wycieczkę, by objęła nie tylko Wilno i Troki, ale też Kowno, Szawle i wybrzeże.
Jeżeli jednak mamy naprawdę tylko 2-3 dni, to zdecydujmy się albo na Wilno z Trokami, albo na Mierzeję Kurońską z Kłajpedą.
Bezpieczeństwo
Litwa jest bezpiecznym krajem, poziom życia jest podobny do tego w Polsce, ceny są zbliżone i przepisy prawne w wielu kwestiach nas nie zaskoczą. W miastach można jeździć z prędkością 50 km/h, poza miastem 90 km/h, a na drogach szybkiego ruchu 100 km/h, autostrady maksymalnie do 130 km/h.
Z dokumentów należy mieć przy sobie dowód osobisty ważny minimum 6 miesięcy. Tak jak w innych krajach UE – jest obowiązkowe ubezpieczenie pojazdu OC, a zalecane – posiadanie karty NFZ-EKUZ, ubezpieczenia NNW, kosztów leczenia z rozszerzeniem o klauzulę dotyczącą pokrycia kosztów transportu medycznego do kraju.
Co zobaczyć w Polsce przy granicy z Litwą?
Mosty w Stańczykach – wielkie, malownicze akwedukty, budowane kiedyś na potrzeby trasy kolejowej Chojnice – Wilno, wykorzystywanej militarnie. Mosty o długość 200 metrów i szerokości prawie 6 metrów, są zabytkiem techniki budowlanej z początków XX wieku. To tędy w czasie wojny wożono wielkie głazy na budowę kwater Hitlera. Zabytek jest zagrożony z powodu erozji wzgórz.
W Stańczykach jest też stary cmentarz ewangelicki oraz nowozbudowana 15-metrowa wielka wieża widokowa na szlaku rowerowym, skąd zobaczymy właśnie mosty – akwedukty.
Wieża widokowa w Kamionce. Tuż przy granicy z Litwą możemy podziwiać widoki na okolicę z wysokiej wieży widokowej w Kamionce. Niestety rosnące drzewa częściowo widok zasłaniają, ale i tak warto tam pojechać i poznać okolicę. Mieści się między miejscowościami Kamionka i Rowele.