JAK ZORGANIZOWAĆ WYCIECZKĘ SZKOLNĄ

Wiosna to czas sprzyjający szkolnym wycieczkom, zarówno wielodniowym zielonym szkołom, jak i krótszym wypadom w okolicę. Najczęściej propozycja wyjazdu pada ze strony nauczyciela i bierze on na siebie główny ciężar znalezienia interesującej propozycji dla klasy. Udany wyjazd na wycieczkę to nie tylko wygodne zakwaterowanie i smaczne wyżywienie, ale przede wszystkim ciekawy program zwiedzania i zajęcia integrujące. 

Kto może zorganizować? 
Często nauczyciele chcieliby też wypocząć przy okazji wyjazdu z młodzieżą, a nie musieć zajmować się zakwaterowaniem, wyżywieniem i przejazdami dzieci. Dlatego wielu z nich szuka firm organizujących ten rodzaj imprez.
Zielona szkoła, a także jedno- czy dwudniowa wycieczka zorganizowana przez konkretną firmę, będzie dla dzieci nie tylko rozrywką na wysokim poziomie, ale też atrakcyjnym wypoczynkiem dla pedagogów, gdyż każda grupa dostaje opiekuna-pilota na całą trasę, a nauczyciele otrzymują program z gotowymi i sprawdzonymi rozwiązaniami na wszystkie dni wycieczki. Nie ma tu miejsca na przypadek, opóźnienia, czy niesprawdzone obiekty, podczas takiego wyjazdu znacznie podwyższone są też standardy bezpieczeństwa. 
Warto zasygnalizować, że polskie prawo w kwestii organizowania wycieczek szkolnych jest bardzo wymagające. Organizatorem prawnym wycieczki szkolnej może być szkoła – ale tylko w trakcie trwania roku szkolnego. Rolą nauczyciela powinno być tylko znalezienie ciekawego programu, wybranie miejsca docelowego i pośredniczenie między organizatorem prawnym a rodzicami dzieci. 
Ważną informacją jest, że każda firma organizująca wyjazd powinna mieć wykupione ubezpieczenie turystyczne oraz posiadać wpis do Rejestru Organizatorów i Pośredników Turystycznych – obie rzeczy można sprawdzić w urzędzie marszałkowskim województwa właściwym dla siedziby firmy organizującej wyjazd.

Kontaktując się z firmą
Optymalnym czasem wyboru oferty wycieczki wiosennej wielodniowej są miesiące wrzesień-listopad poprzedniego roku, ale pobyty krótsze oczywiście można zorganizować na bieżąco.
Gdy nauczyciel wybierze już firmę organizującą wycieczkę, powinien udzielić jej wyczerpujących informacji, a więc przede wszystkim określić swoje wymagania dotyczące:
• daty wyjazdu,
• liczby noclegów, 
• terminu ostatecznej deklaracji wyjazdu (zaliczka i umowa), 
• dokładnej wielkości grupy.
Umowę z firmą turystyczną podpisuje w imieniu uczniów ich nauczyciel, dyrektor szkoły lub przewodniczący Rady Rodziców. Nauczyciel planujący wycieczkę musi sobie zdawać sprawę, że zwykle najdroższą częścią wyjazdu jest transport, a więc jeśli grupa pojedzie na wycieczkę 100-150 km od swojego miasta, to będzie mogła spędzić tam np. 5-7 dni w podobnej cenie, co w sytuacji wyjazdu 450 km od zamieszkania i pobytu 2-3 dniowego.

Kwestie organizacyjne
Najczęstszym rozwiązaniem jest wyjazd dwóch klas jednym autokarem – tak najlepiej rozkładają się koszty transportu. Zwykle wyjazd jednej małej klasy np. 18 osób jest dużo droższy.
Ważnym, a rzadko spotykanym rozwiązaniem na wycieczce, jest obecność opiekuna grupy – pilota zatrudnionego przez firmę organizującą wyjazd, który jest z grupą cały czas, koordynuje pobyt, pomaga, oprowadza i przejmuje na siebie cały stres organizacyjny, który inaczej byłby na barkach nauczycieli. Taki opiekun-animator koordynuje zajęcia, a także pilnuje, aby wszystkie punkty programu realizowane były w odpowiednim czasie i przy zachowaniu bezpieczeństwa. Jest osobą odpowiedzialną za całokształt imprezy. 
Często nauczyciele pytają o kwestię odpowiedzialności za dzieci podczas wycieczki. Opiekę nad dziećmi oficjalnie sprawują nauczyciele i to oni są odpowiedzialni za ich zdrowie, bezpieczeństwo oraz wszystkie sprawy wychowawcze i opiekuńcze. Jednak podczas dobrze zorganizowanej wycieczki dzieci często są również pod opieką innych osób – w szczególności wyspecjalizowanych instruktorów czy animatorów, wtedy oczywiście również oni są odpowiedzialni za dzieci podczas zajęć – np. instruktor żeglarstwa podczas zajęć na wodzie. 
Dzieci podczas wycieczki powinny być ubezpieczone przez firmę organizującą wyjazd (ubezpieczenie od NNW – zwykle do kwoty 5 lub 10 tys. zł). W dobrych firmach jest to standardem.

Ciekawy program
Najbardziej w pamięć zapadają te wycieczki, na których dużo się zobaczyło, dużo przeżyło, na których ciągle coś się działo. Dlatego najlepiej sprawdzają się wycieczki z bardzo bogatym i różnorodnym programem. Wtedy też nauczyciele mają mniej problemów opiekuńczo-wychowawczych i nie muszą specjalnie organizować czasu uczestnikom. Jest to szczególnie ważne, gdy wyjeżdża naraz więcej niż jedna klasa.
Wielodniowe wycieczki szkolne kiedyś oznaczały naukę poza szkołą, teraz to pojęcie oznacza raczej integrację połączona z poznawaniem świata. Nie są już popularne wykłady z ekologii czy historii, lecz raczej rajdy terenowe o tematyce historycznej, warsztaty twórcze, których w szkole zrealizować nie można (ceramika, tkactwo, jazda konna, wspinaczka). Oto nasz przepis na udany wyjazd całą klasą:
• Wycieczka powinna być formą wypoczynku zarówno dla uczniów, jak i dla nauczycieli, ciekawa w swej formie i treści dla wszystkich (program dobrany do wieku, możliwości i zainteresowań uczestników).
• Z założenia podczas pobytu powinno być jak najmniej czasu wolnego, aby w ten sposób ograniczyć pomysły własne uczniów, nie zawsze bezpieczne i sympatyczne dla wszystkich.
• Wycieczki czy zielone szkoły powinny w interesujący sposób wzbogacać wiedzę, światopogląd i doświadczenia dzieci i młodzieży (nauka przez ciekawe zajęcia w terenie, zabawę, eksperyment). 
• Każdy wyjazd powinien pozostawić dobre wspomnienia, niezapomniane wrażenia, nową wiedzę.

Zielone szkoły pełnią też nowe funkcje – coraz częściej nauczyciele proszą o warsztaty terapii zajęciowej (młodzież agresywna, zagubiona, bez zainteresowań), warsztaty psychoterapii (młodzież bez chęci do nauki, bez motywacji życiowej), a także zajęcia integrujące grupę. Tych rzeczy najbardziej brakuje w programach szkolnych. Oczywiście nadal ten rodzaj wypoczynku nie zatracił swojej funkcji poznawczej, czyli umożliwiającej „dotknięcia” tego, o czym na sucho dzieci uczą się w szkole (ekologia, geologia, fizyka, botanika).
Szukając organizatora wycieczki, najlepiej skorzystać z polecenia – sprawdzone firmy dają poczucie bezpieczeństwa. Na pewno w poszukiwaniach warto uwzględnić organizatorów polecanych przez inne szkoły czy nauczycieli.