GÓRY ZIMĄ
Szczyty górskie zimą… zachwycają każdego. Najczęściej te piękne widoki podziwiamy na filmach, fotografiach i namalowanych pejzażach. Rodziny z dziećmi zimą są częstymi gośćmi w położonych bezpiecznie górskich pensjonatach, tutaj także najczęściej odbywają się zimowiska w czasie ferii szkolnych. Wynika to z coraz większej popularności sportów zimowych oraz faktu, że w górach dużo dłużej i częściej leży śnieg. Góry zimą przyciągają każdego.
Jeśli wybieracie się na wędrówki po górach zimą, musicie zdawać sobie sprawę z mnóstwa niebezpieczeństw i dobrze przygotować się do wyprawy. Podstawą będą mini-raki turystyczne.
Pamietaj, że zimą w górach:
– jest krótki dzień i już około 15.00-16.00 robi się ciemno
– pogoda jest zmienna i im wyżej, tym chłodniej
– trzeba śledzić lokalne prognozy pogody i komunikaty lawinowe (skala od 1 do 5)
– nie wolno przecenić swoich możliwości – zima w górach na pewno nie jest dobra na początek przygody z górami, jest dla bardzo doświadczonych i odpowiedzilnych turystów
– bardzo ważne są dobre buty (nieprzemakające) + raki, oczywiście też ciepła czapka, rękawice, szal i zimowa kurtka kapturem, nieprzemaklane spodnie.
– pamiętaj, że małe dzieci są bardziej narażone na wychłodzenie i nie powinny w ogóle zimą uczestniczyć w górskich wyprawach (dotyczy to też osób starszych).
– podstawą dla Ciebie będzie telefon z GPS i numery alarmowe a najlepiej również zapasowa bateria i dodatkowo latarka też z zapasem baterii
– koniecznie musisz zostawić komuś informację dokąd idziesz, jaką trasą i kiedy wrócisz
– sprawdź gdzie na trasie są schroniska, w razie wątpliwości nie schodź na dół tego samego dnia, lecz przenocuj w schronisku i zejdź rano (powiadom o tym osoby, które będą czekały na Ciebie na dole)
– niezbędny jest termos z gorącą herbatą i czekolada
– szlaki pokonuje się wolniej niż latem
– piękny śnieg w drugiej części dnia lub w wyższych partiach góry może się zmienić w lód, co zupełnie uniemożliwi Ci wędrówkę na niektórych ścieżkach.
– w Zakopanem można wypożyczyć geolokalizator, a na portalu aktywnie.locatelo.com można przesłać swoje położenie znajomym
– może Cię spotkać lawina – nie panikuj, spokojnie zdejmij plecak czy narty jeśli masz, zasłoń usta i nos szalikiem, a jeśli znajdziesz się już pod śniegiem, odczekaj chwilkę aż śnieg osiądzie i spokojnie wygrzebuj się w bok lawiny.
Zimowe wędrówki po górach
Oczywiście wszyscy wiemy, że góry zawsze są niebezpieczne, a szczególnie zimą. Jednak prawdziwych miłośników gór nie powstrzymuje to przed wędrówkami o tej porze roku i ci z reguły znają podstawowe zasady bezpieczeństwa. Najwięcej wypadków przydarza się tzw. niedzielnym turystom, niezaprawionym we wspinaczce, nie mającym wystarczającej wiedzy o zagrożeniach oraz wyobraźni, aby ich uniknąć. Nasz poradnik przyda się każdemu, kto planuje pochodzić w sezonie po górach.
1. Czas i miejsce wędrówki
– zimowe przechadzki po górach najbezpieczniej odbywać po dolinach, leśnymi szlakami, ścieżkami pod reglami
– nigdy nie udajemy się w pojedynkę, musimy mieć przynajmniej jednego towarzysza, ale unikamy też grup większych niż 5 osób
– wędrówek nie należy planować na podstawie letnich informacji o szlakach, gdyż pokonanie tej samej trasy zimą zajmuje znacznie więcej czasu, poza tym większość letnich szlaków jest niedostępna zimą
– należy tak obliczyć czas wędrówki, aby wyjść i wrócić za dnia, czyli najpóźniej o godz. 15.30 w grudniu, do 16.00 w styczniu i do 16.30 w lutym, najlepiej też mijać po drodze przynajmniej jedno schronisko, aby w razie zmiany pogody zakończyć w nim wędrówkę
– plan trasy dostosowujemy do najsłabszej osoby w grupie
– w Polsce mamy dwa główne „typy” gór: skaliste, o stromych ścianach, źlebach, zróżnicowanej pokrywie śnieżnej i warunkach atmosferycznych czyli głównie Tatry, niektóre partie Karkonoszy oraz góry o szczytach kopulastych i dużym zalesieniu np. Sudety, Beskidy, Bieszczady. Dużym błędem jest uważanie za niebezpieczne zimą tylko Tatry!
– bezwzględnie omijać tereny zagrożone lawiną, jeśli został ogłoszony 3. Stopień i wyższy zagrożenia lawinowego, należy w ogóle zrezygnować z wyjścia w teren, nie powinno się także wychodzić po i w czasie obfitych opadów śniegu, we mgle i przy gwałtownym ociepleniu
– wychodząc ze schroniska wpisujemy do specjalnej książki trasę, którą zamierzamy przejść oraz spodziewaną godzinę powrotu, wracając nie zapominamy odnotować swojej obecności
2. Jak się ubrać
– w górach jest dużo chłodniej niż w dolinach, odczucie zimna dodatkowo potęguje wiatr, z drugiej strony w czasie wędrówki będziemy w ruchu, dlatego najlepszą metodą jest ubiór z oddychających warstw na tzw. cebulkę oraz wzięcie do plecaka dodatkowej ciepłej odzieży, obowiązkowo skarpet oraz swetra lub polaru
– wierzchnia warstwa górnej i dolnej części odzieży musi być nieprzemakalna, a kurtka posiadać kaptur
– buty koniecznie za kostkę, na wibramie, nieprzemakalne
– obowiązkowo zabieramy rękawice, najlepiej warstwowe i oczywiście nieprzemakalne
– na twarz nakładamy krem przeznaczony do używania na mrozie, na usta specjalną pomadkę
– jeśli mamy zamiar udać się w nieco trudniejsze szlaki, gdzie możliwe jest oblodzenie, na buty kupujemy i zakładamy w odpowiednim momencie raki, które zapobiegną poślizgowi
3. Co wziąć ze sobą
– żadnych toreb i siatek, musimy mieć dwie ręce wolne, które pomogą nam utrzymać równowagę, wszystkie potrzebne rzeczy pakujemy w wygodny plecak
– dodatkowe ciepłe ubranie, o którym wspomniano wyżej
– latarka z dobrymi bateriami, drobną przekąskę np. czekoladę, kilka batoników, w przypadku wędrówki kilkugodzinnej termos z gorącym napojem, mapa z podziałką 1: 25 000 lub l: 50 000 (mniejsze nie są czytelne dla ruchu pieszego) lub przewodnik, naładowany maksymalnie telefon komórkowy (powinien je mieć każdy uczestnik wyprawy), zapisane telefony do GOPR-u, okulary przeciwsłoneczne
– zimowy górski turysta często posługuje się kijkami, mogą być specjalne składane
UWAGA: w górach często „padają” nowoczesne cuda techniki typu smartfon czy iphone – najlepiej, aby choć jedna osoba miała ze sobą naładowany, klawiszowy telefon!
4. Zagrożenia w czasie zimowych wędrówek
– warunki atmosferyczne,
– nieumiejętność przewidywania zmian pogody np. przekonanie, że gdy rano jest pięknie na dworze to tak samo będzie przez cały dzień, najlepiej tutaj kierować się obserwacją ciśnienia, jeśli jest wysokie i rośnie to znak, że pogoda się utrzyma
– nieodpowiedni ubiór,
– nierozpoznawanie wcześniej trasy wędrówki, zagubienie drogi we mgle
– odmrożenia twarzy i rąk powstałe na skutek uderzeń wiatru i mrozu
– lawiny
Powyższe opisane przygotowania dotyczą wycieczek górskich jednodniowych, z godziną powrotu do schroniska przed zapadnięciem zmroku. Każda dłuższa wyprawa wymaga większego przygotowania i zabrania większej liczby sprzętu!