KIM JEST KIEROWNIK OBOZU
Kiedy wysyłamy nasze dziecko na obóz czy kolonie jest to niewątpliwie trudny moment dla każdego rodzica. Oprócz tradycyjnych emocji związanych z „odcięciem pępowiny” mamy jeszcze całą masę obaw dotyczących opieki nad nasza pociechą. W końcu oddajemy w „obce ręce” nasz największy skarb. Każdy rodzic zatem wolałby wiedzieć co to za ręce.
Wiemy, że bezpośrednio opiekę nad dzieckiem sprawować będzie wychowawca grupy. Zajęcia prowadzić będzie instruktor. Ale kto tym wszystkim zarządza, trzyma w całości, nadzoruje i dogląda by odbywało się w bezpiecznych warunkach i pobyt był jak najprzyjemniejszy dla jego uczestników? Kim właściwie jest i jaką rolę spełnia kierownik obozów?
Każdy projekt, obojętnie w jakiej branży ma szanse powodzenia jedynie jeśli jest dobrze zarządzany. Tutaj wiele zależy od organizatora wyjazdu i odpowiednio dobranej kadry. Jednak na miejscu to właśnie kierownik dba o jakość całości. Nadzoruje i koordynuje pracę kadry, dba o jakość zajęć, reaguje na wszystkie problemy i wnioski, jest również pierwszym (zaraz po samym uczestniku) łącznikiem z rodzicami.
Ale po kolei. Jaka jest zatem rola kierownika podczas trwania obozu? Przede wszystkim nadzór. To kierownik odpowiada praktycznie za wszystko co ma miejsce na obozie. Musi zatem nadzorować każde działanie począwszy od prawidłowej opieki nad dziećmi, poprzez jakość prowadzonych zajęć, realizację całości programu, zakwaterowanie, dojazdy i powroty uczestników, ich konflikty i problemy, kończąc na bezpośrednim nadzorem nad samą kadrą. To kierownik odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie kadry, ma możliwość powołania i odwoływania wychowawców. Do jego obowiązku należy również nadzór nad placówką, w której odbywa się rekreacja. Dogląda prawidłowego żywienia, stanu sal i pokoi. Odpowiada za bezpieczeństwo dzieci w miejscu ich przebywania zarówno na terenie ośrodka jak i miejsc, gdzie odbywają się zajęcia. Musi znać całokształt spraw, związanych z organizacją, prowadzeniem, rozliczeniem kolonii. Od tego zależy prawidłowy przebieg wypoczynku. Powinien mieć autorytet wśród uczestników i swojej kadry. Stwarzać atmosferę równowagi. Do niego należy nadzór nad organizacją życia kolonii oraz podejmowanie wszystkich zasadniczych decyzji wychowawczych.
Wykształcenie i uprawnienia kierownika obozu
Istnieją bardzo konkretne kryteria jakie musi spełniać osoba, na której ciąży taka odpowiedzialność. Przede wszystkim musi być to osoba odpowiedzialna i doświadczona w pracy z dziećmi. Najczęściej są to nauczyciele, dyrektorzy placówek i instruktorzy harcerstwa od stopnia podharcmistrza. Wymagany jest minimum trzyletni staż pracy opiekuńczo- wychowawczej lub dydaktyczno- wychowawczej. Każdy kierownik musi posiadać zaświadczenie o ukończeniu kursu kierowników placówek wypoczynku z konkretnym programem ustalanym przez Ministerstwo. Ta dokumentacja jest pieczołowicie sprawdzana przez Kuratorium i nadzorowana przez odpowiednie komisje.
Cechy dobrego kierownika
Powyższe kryteria są wymogami formalnymi. Jest jednak jeszcze cała masa predyspozycji, jakie musi posiadać taka osoba, by należycie i skutecznie spełnić się w roli kierownika. Wspomniany wyżej autorytet jest niezbędny. Osoba taka powinna odznaczać się odpowiednią charyzmą i usposobieniem. Błędne jest myślenie, że kierownik spędza całe dnie „w papierach”. Oczywiście bywa i tak, ale dobry kierownik zna dobrze swoją kadrę i uczestników, czynnie uczestniczy w zajęciach. Nie powinien być „cieniem” pojawiającym się znienacka na zajęciach i osobą, do której idzie się na groźnie brzmiący „dywanik”. Powinna to być osoba ciepła i dobra dla uczestników. Powinna wzbudzać szacunek i zaufanie. Często to właśnie kierownik przeprowadza tzw. „poważne” rozmowy z uczestnikami. Wychowawca ma w swojej grupie ok 15-20 osób i nie zawsze może poświęcić więcej czasu osobie, która tego wyjątkowo potrzebuje. Natomiast kierownik jest zawsze otwarty na rozmowy i pełni rolę pedagoga, z którym każdy może porozmawiać o swoich problemach. Oczywiście jego zadaniem jest również dbanie o odpowiednią dyscyplinę. Jeżeli dochodzi do poważniejszych przewinień czy konfliktów w grupie sprawy takie kierowane są właśnie do niego. Pełni wówczas rolę sędziego w sporach i przewinieniach. Kierownik musi być osoba elokwentną, która ma pełną swobodę w kontaktach z ludźmi i potrafi zarządzać zasobami ludzkimi. Ma ogromny wpływ na atmosferę panująca podczas wypoczynku co jest sprawą kluczową. Musi dbać o relacje i nastroje panujące w kadrze, rozwiązywać również i takie konflikty. Praca na obozach jest szczególnym rodzajem funkcjonowania. Pamiętajmy, że jest to praca przez 24 godziny. I całość tego czasu spędzamy w jednym gronie. Jeśli pojawiają się jakieś antagonizmy czy nieprzyjemne sytuacje wewnątrz kadry – rzutuje to bezpośrednio na kondycję całości. Kierownik musi dba by nie dochodziło do takich sytuacji.
Ostatecznie taka osoba musi być dobrym organizatorem, strategiem i zarządcą. Musi odpowiednio zaplanować czas i program by zrealizować wszystkiej jego punkty. Odpowiada również za finanse i wydatki. Do jego obowiązków należy prawidłowe prowadzenie wszelkich dokumentacji i nadzorowanie wszelkich zobowiązań finansowych. Musi prawidłowo i oszczędnie operować środkami Organizatora. Odpowiada również za sprzęt powierzony, co wiąże się z odpowiednia jego konserwacją przechowywaniem i udostępnianiem.
Niezwykle istotna jest również kreatywność i umiejętność szybkiego podejmowania decyzji. Jednak przede wszystkim musi być lubiana przez dzieci i wzbudzać zaufanie dorosłych. To z kierownikiem kontaktują się rodzice w sprawach swoich pociech. Rodzice muszą mieć poczucie, że ich dziecko jest w odpowiednich rękach. Należy pamiętać, że kierownik nigdy nie może ograniczać kontaktu rodziców z dzieckiem. Może jednak doradzać jego ograniczenie jeśli uzna to za stosowne – jeśli dziecko wyjątkowo tęskni, jednak jest to związane stricte z kontaktem z rodzicem („rozkleja się” podczas rozmowy, jednak kiedy spędza czas z rówieśnikami i bierze udział w zajęciach nie widać śladu tęsknoty). Kierownik na obozie pozostaje całkowicie do dyspozycji rodziców, tzn. należy kontaktować się z nim w razie jakichkolwiek obaw czy wątpliwości, we wszelkich sprawach związanych z prawidłowym wypoczynkiem uczestnika. Jego zadaniem jest dostarczyć rodzicom wszelkich informacji.
Zakres obowiązków kierownika placówek wypoczynku
Szczegółowy zakres obowiązków można znaleźć na stronach Kuratorium Oświaty i Ministerstwa. Oprócz wszystkich wspomnianych powyżej obowiązków do najważniejszych należą przede wszystkim dbałość o zdrowie i bezpieczeństwo nie tylko uczestników, ale i kadry. Dopilnowanie by każdy zapoznał się z panującymi regulaminami i zarządzeniami. Nadzoruje pracę kadry, personelu ośrodka i odpowiednią realizacje programu. Dba o kulturę życia codziennego i odpowiednie działania wychowawcze. Odpowiada również za odpowiednie żywienie dzieci. Ustala wraz z kadrą zasady i regulaminy wewnętrzne i dopilnowuje ich przestrzegania. Kieruje prawidłowym pod względem organizacyjnym i wychowawczym biegiem życia na kolonii. Układa plany zajęć, zakresy obowiązków, wytyczne imprez, wycieczek i zajęć. Kontroluje stan całej placówki i terenu przebywania dzieci. Zajmuje się zapewnieniem niezwłocznej pomocy medycznej kiedy zachodzi taka potrzeba. Stosuje daleko idąca prewencję w tym zakresie. Na bieżąco zdaje również relację z przebiegu wypoczynku Organizatorowi. O wszelkich problemach i sytuacjach Organizator powinien być powiadomiony w możliwie najkrótszym czasie.
Praca ta jest niezwykle odpowiedzialna i wyczerpująca. Równocześnie nie brakuje chętnych na takie stanowisko gdyż daje mnóstwo satysfakcji i ostateczne spełnienie celu, jakim jest zadowolenie na twarzach wypoczętych i szczęśliwych dzieci dla każdego jest najlepszą nagrodą.
Kiedy uczestnicy wracają z wypoczynku bardzo często opowiadają o swojej ukochanej pani wychowawczyni, z którą spędzały mnóstwo czasu, która się z nimi bawiła, czytała bajki i tuliła do snu. W przypadku starszych dzieci – opowiadają o wychowawcy, z którym można było fajnie pogadać i powygłupiać się. Nad tym wszystkim czuwał jeszcze kierownik, którego zadaniem było dopilnować by Państwa dziecko wróciło do domu zadowolone, szczęśliwe, zdrowe i pełne niezwykłych wspomnień do opowiedzenia.